ΙΕΦΑΙ

Ινστιτούτο Εφαρμοσμένης Φυσιολογίας & Άσκησης στην Ιατρική

Ελληνικά

Η σωματική δραστηριότητα στις σύγχρονες κοινωνίες: μια εξελικτική αναγκαιότητα

Η παχυσαρκία αποτελεί αιτιολογικό παράγοντα για πολλές μεταβολικές και ενδοκρινικές διαταραχές στις σύγχρονες κοινωνίες, συμπεριλαμβανομένων των καρδιακών παθήσεων, της μη αλκοολικής λιπώδους ηπατικής νόσου, του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, των διαταραχών των οστών και των αρθρώσεων και ορισμένων τύπων καρκίνου.

Ανησυχητικά δεδομένα: Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας το 2016, παγκοσμίως περισσότεροι από 1,9 δισεκατομμύρια ενήλικες ήταν υπέρβαροι και από αυτούς πάνω από 650 εκατομμύρια ήταν παχύσαρκοι. Η παιδική παχυσαρκία παρουσιάζει μια πιο ανησυχητική τάση: το 2016 πάνω από 340 εκατομμύρια παιδιά και έφηβοι ηλικίας 5-19 ετών ήταν υπέρβαρα ή παχύσαρκα και το 2019 τριάντα οκτώ εκατομμύρια παιδιά ηλικίας κάτω των 5 ετών ήταν υπέρβαρα ή παχύσαρκα.

Ζήτημα αισθητικής; Η παχυσαρκία δεν είναι ζήτημα αισθητικής, αλλά πάθηση που επιβαρύνει σε τεράστιο βαθμό την ποιότητα ζωής των ατόμων και των συστημάτων υγείας. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι η παχυσαρκία που οφείλεται στην καθιστική ζωή και την ακατάλληλη διατροφή είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα δημόσιας υγείας του 21ου αιώνα. Ωστόσο, η πανδημία παχυσαρκίας που πλήττει τις σύγχρονες κοινωνίες μπορεί να προληφθεί και να αντιστραφεί.

Η εξελικτική μας πορεία: Για να επιτευχθεί αυτό πρέπει πρώτα να κατανοήσουμε την εξελικτική μας πορεία από καθιστικούς φυτοφάγους και φρουτοφάγους πριν από περίπου 2,5 εκατομμύρια χρόνια, σε κρεατοφάγους κυνηγούς-τροφοσυλλέκτες και να εξετάσουμε τις περιβαλλοντικές, φυσικές και φυσιολογικές συνθήκες που ώθησαν αυτήν την εξέλιξη.
Η φυσιολογία μας προσαρμόστηκε στην αποθήκευση λιπιδίων και υδατανθράκων ως καύσιμα για να αντιμετωπίσουμε τις αβεβαιότητες της διαθεσιμότητας τροφής. Αυτό μπορεί να αποτελούσε πλεονέκτημα επιβίωσης πριν από 2,5 εκατομμύρια χρόνια, αλλά στον σύγχρονο κόσμο μας είναι ένα μειονέκτημα που οδηγεί σε αυξημένη νοσηρότητα και θνησιμότητα.  
Με εξελικτικούς όρους, οι σύγχρονες συνήθειες ενός καθιστικού τρόπου ζωής και μιας διατροφής που βασίζεται σε μια περίσσεια ενεργειακά υψηλών, ανεπαρκών σε θρεπτικά συστατικά, τροφίμων, όπως τα ζωικά προϊόντα, τα επεξεργασμένα τρόφιμα, το αλκοόλ, η ζάχαρη και τα παράγωγα της ζάχαρης, δεν ευνοούν ούτε στηρίζουν τον σκοπό για τον οποίο εξελιχθήκαμε.

Αντιμετώπιση της παχυσαρκίας: Για να αποτρέψουμε ή να αντιστρέψουμε την επιδημία της παχυσαρκίας και να ελαχιστοποιήσουμε την τάση μας για παχυσαρκία και τις επακόλουθες μεταβολικές διαταραχές πρέπει να τροποποιήσουμε τη διατροφή μας και να αυξήσουμε τα επίπεδα σωματικής δραστηριότητας.
Προκειμένου να αποφευχθεί ή να αναστραφεί η πανδημία παχυσαρκίας που πλήττει τις σύγχρονες κοινωνίες, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συνιστά στους ενήλικες να ασκούνται τουλάχιστον 150 λεπτά μέτριας ή 75 λεπτά έντονης έντασης σωματική δραστηριότητα την εβδομάδα, να εφαρμόζουν δραστηριότητες μυϊκής ενδυνάμωσης δύο φορές την εβδομάδα και να ελαχιστοποιούν το χρόνο καθιστικής ζωής.


Διαβάστε το πλήρες άρθρο ΕΔΩ